100 lat temu w tym miejscu zaczęła się historia radia w Polsce. Dziś to zaciszna uliczka w Warszawie

100 lat od początków radia w Polsce. To tu wszystko się zaczęło

Kamienica przy ul. Narbutta 29 nie wyróżnia się od pozostałych zabudowań tej zacisznej uliczki w sercu Starego Mokotowa. Od dekady na jej elewacji znajduje się jednak tablica, która przypomina o wielkiej roli, jaką odegrało to miejsce w rozwoju polskich mediów. To właśnie stąd nadano bowiem pierwszą polską transmisję radiową.

Wydarzyło się to w niedzielę 1 lutego 1925 roku, w budynku Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego (PTR), który znajdowało się wówczas na miejscu kamienicy. O godzinie 18 inżynier Roman Rudniewski dokonał przełomowego momentu w pracach nad polską radiofonią, wypowiadając pierwsze słowa, które poszły w eter.

- Tu Próbna Stacja Radionadawcza Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego, fala 385 metrów - brzmiał komunikat odczytany głosem dyrektora PTR. Chwilę później nadano... prognozę pogody.

W ten oto sposób rozpoczęła się regularna transmisja programów radiowych w Polsce, która trwa nieprzerwanie do dziś. Kolejnymi wielkimi krokami było założenie w sierpniu tego samego, 1925 roku, Polskiego Radia, czyli polskiego publicznego nadawcy radiowego, a także start jego regularnej transmisji w kwietniu 1926. Początkowo swój sygnał Polskie Radio nadawało właśnie za pomocą anteny zlokalizowanej przy Narbutta 29. Potem jednak zaczęła pisać swoją własną historię - PR wygrało przetarg na koncesję radiową i odkupiło od PTR maszty i aparaturę nadawczą, uruchamiając własną stację na Forcie Mokotowskim.

Wzniesiony na początku lat 20. budynek w którym mieściły się biura PTR oraz rozgłośnia radiowa został zniszczony przez Niemców w 1944 roku. Ten sam los spotkał sąsiednią halę produkcyjną. Po wojnie w tym miejscu wzniesiono trzypiętrową kamienicę, która stoi tu do dziś.

Historia radia w Polsce

Wynalazek, który pojawił się jako eksperyment w budynku przy ul. Narbutta szybko zawojował serca Polaków i stał się naczelnym - obok prasy - źródłem informacji i rozrywki dla rodaków. W 1939 roku, tuż przed wybuchem II wojny światowej, Polskie Radio doczekało się milionowego abonenta. Na falach jego audycji występowały największe polskie gwiazdy. Nie inaczej było w PRL-u, gdy nadal Polskie Radio odgrywało kluczową rolę. 

Wystarczy wspomnieć takie audycje jak Lato z Radiem, czy Sygnały dnia. Wielką rewolucją było też pojawienie się Programu Trzeciego Polskiego Radia w latach 60., który zaproponował zupełnie nowy - skierowany do młodzieży - styl. Wkrótce powstały tak kultowe audycje jak Zapraszamy do Trójki, 60 minut na godzinę, czy Lista przebojów Programu Trzeciego.

Kolejną wielką zmianą był okres transformacji ustrojowej, kiedy to na rynku pojawiły się liczne stacje prywatne i to one zdominowały przestrzeń radiową. Wśród nich znalazły się kanały Grupy ZPR Media, takie jak Radio Eska, VOX FM, czy Radio Plus, które stale cieszą się sympatią ogromnej rzeszy odbiorców.

Tak wygląda w 2025 roku kamienica w miejscu, z którego 100 lat wcześniej wyemitowano pierwszy polski sygnał radiowy: