Kopiec Powstania Warszawskiego

i

Autor: fot. Krzysztof Babicki/UM Warszawa

80. rocznica Powstania Warszawskiego

80 lat temu Niemcy wydali rozkaz dla 100 tysięcy Warszawiaków. Nikt się nie zgłosił. W powietrzu czuć już było powstanie

2024-07-30 16:28

Ostatnie dni lipca 1944 roku upływały w Warszawie pod znakiem narastających emocji i oczekiwania. Niemcy wydali wówczas ważny dekret, który zaważył na decyzji o wybuchu powstania. Prawie nikt na niego wówczas nie odpowiedział.

Spis treści

  1. Niemcy na warszawskich  wydali dekret. Polacy go zignorowali
  2. Decyzja, która przyspieszyła wybuch powstania
  3. 80 rocznica wybuchu powstania warszawskiego

Niemcy na warszawskich  wydali dekret. Polacy go zignorowali

Ostatnie dni lipca 1944 przyniosły w Warszawie wzrost napięcia. Niemcy szykowali się do obrony Warszawy przed nacierającą na prawą stronę Wisły Armią Czerwoną. W tym celu 27 lipca wydali rozkaz skierowany do 100 tysięcy mężczyzn mieszkających w stolicy - mieli oni stawić się do robót fortyfikacyjnych na obrzeżach miasta. Adresowany był on do warszawiaków w wieku od 17 do 65 lat.

28 lipca o godzinie 8 rano w wyznaczonych punktach zbiórki do kopania rowów stanęło zaledwie kilkaset osób. To był oczywisty policzek wymierzony Niemcom przez ludność Warszawy.

Decyzja, która przyspieszyła wybuch powstania

Tak potężna skala niesubordynacji wobec niemieckich rozkazów jasno wskazywała, że kończy się mroczna epoka hitlerowskiej okupacji Warszawy. Mieszkańcy miasta mieli dość życia w cieniu terroru niemieckiej władzy.

Co istotne, rozkaz gubernatora Fischera tak naprawdę znacząco przyspieszył ruchy prowadzące do wybuchu Powstania Warszawskiego. Gdyby bowiem młodzież warszawska posłuchała rozkazów i stawiła się na robotach, to szansa na mobilizację znacznej części żołnierzy podziemia znacząco by spadła.

Dowództwo AK nie mogło więc czekać - w odpowiedzi na niemiecki rozkaz wydało własny, w którym wzywało do natychmiastowego zgrupowania się na stanowiskach i oczekiwania ogłoszenia godziny "W". OD tego momentu rozpoczęło się już odliczanie, które dobiegło końca trzy dni później, z chwilą wybuchu walk w mieście.

80 rocznica wybuchu powstania warszawskiego

W tym roku przypada 80. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Centralne obchody odbędą się 1 sierpnia o godzinie 17, czyli słynnej godzinie "W", wtedy to władze państwowe złożą hołd powstańcom pod pomnikiem Gloria Victis na warszawskich Powązkach. W tym samym czasie w całej Warszawie rozlegnie się dźwięk syren i kościelnych dzwonów, a pogrążona w pędzie stolica zatrzyma się na minutę.

W uroczystościach weźmie udział garstka uczestników zrywu - według danych Muzeum Powstania Warszawskiego żyje już tylko 397 powstańców.

Powstanie Warszawskie trwało w dniach 1 sierpnia - 2 października 1944, zginęło lub zaginęło w nim ok. 16 tysięcy polskich uczestników walk.

Wejścia do kanałów w powstaniu warszawskim - tak wyglądają obecnie te miejsca:

Poruszający Mapping 3D w Warszawie. Budynek przy ul. Długiej opowie o Powstaniu Warszawskim