Nauczyciel w szkole

i

Autor: PIOTR GRZYBOWSKI/ Super Express

system edukacji

Ile zarabiają nauczyciele w Polsce? Jak zmieniły się ich pensje w ostatnich latach?

2023-10-13 8:38

Dzień Nauczyciela to święto wszystkich pedagogów i wychowawców. Co roku w okolicach 14 października powraca dyskusja dotycząca niskich zarobków nauczycieli. Sprawdziliśmy, ile zarabiają nauczyciele, jak zmieniły się ich pensje w ostatnich latach, a także, na jakie dodatki mogą liczyć.

Dzień Nauczyciela 2023, kiedy, czy jest wolne?

Dzień Nauczyciela (Dzień Edukacji Narodowej) obchodzimy 14 października. W 2023 roku 14 października to sobota. Od decyzji dyrektorów zależy, czy np. piątek 13 października będzie dniem bez zajęć szkolnych.

Zarobki nauczycieli 2023. Ile zarabiają nauczyciele na początku pracy w szkole? Pensja nauczyciela mianowanego i dyplomowanego

Wysokość wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela uzależniona jest od stopnia awansu zawodowego, posiadanych kwalifikacji oraz wymiaru zajęć obowiązkowych.

Minimalne wynagrodzenie zasadnicze, jakie może otrzymać nauczyciel, jest corocznie określane w rozporządzeniu ministra edukacji w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy.

Obecnie w przypadku nauczyciela posiadającego tytuł magistra i przygotowanie pedagogiczne wynosi ono dla:

  • nauczyciela początkującego: 3690 zł brutto (w roku 2015: nauczyciel stażysta - 2265 zł, nauczyciel kontraktowy - 2331 zł; od 1 września 2020 r.: nauczyciel stażysta - 2949 zł, nauczyciel kontraktowy - 3034 zł);
  • nauczyciela mianowanego: 3890 zł (w roku 2015: 2647 zł; od 1 września 2020 r.: 3445 zł);
  • nauczyciela dyplomowanego: 4550 zł (w roku 2015: 3109 zł; od 1 września 2020 r.: 4046 zł).

Wynagrodzenie zasadnicze jest jednym z elementów wynagrodzenia nauczyciela.

Ile średnio zarabiają nauczyciele?

Na wynagrodzenie średnie nauczyciela składa się gwarantowane wynagrodzenie zasadnicze oraz inne składniki wynagrodzenia średniego, wykazane w ustawie – Karta Nauczyciela, czyli dodatki:

  • za wysługę lat,
  • motywacyjny,
  • funkcyjny, w tym z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy,
  • za warunki pracy, wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw,
  • nagrody i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, z wyłączeniem świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,
  • jednorazowe świadczenie na start
  • tzw. dodatek wiejski.

Każdy nauczyciel może być uprawniony do różnego rodzaju dodatków do wynagrodzenia zasadniczego np. ze względu na okres zatrudnienia, jakość świadczonej pracy, wykonywanie dodatkowych zadań lub zajęć, powierzone stanowisko lub sprawowaną funkcję oraz trudne lub uciążliwe warunki pracy - podkreśliło Ministerstwo Edukacji i Nauki w odpowiedzi na pytania redakcji Eska.pl.

Część dodatków przepisy wprost uzależniają od wysokości wynagrodzenia zasadniczego i wraz ze wzrostem wynagrodzenia zasadniczego wzrastają również dodatki od niego zależne.

Nauczyciele otrzymują więc szereg dodatków do wynagrodzenia, które wraz z wynagrodzeniem zasadniczym stanowią wynagrodzenie brutto nauczyciela.

Zgodnie z art. 30 ust. 3 ustawy – Karta Nauczyciela oraz kwotą bazową dla nauczycieli określoną w ustawie budżetowej, średnie wynagrodzenie nauczycieli wynosi obecnie odpowiednio dla:

  • nauczyciela początkującego: 4777,86 zł (w roku 2015: nauczyciel stażysta – 2717,59  zł, nauczyciel kontraktowy – 3016,52 zł; od 1 września 2020 r.: nauczyciel stażysta – 3537,80 zł, nauczyciel kontraktowy – 3926,96 zł);
  • nauczyciela mianowanego: 5733,43 zł (w roku 2015: 3913,33 zł; od 1 września 2020 r.: 5094,43 zł);
  • nauczyciela dyplomowanego: 7326,05 zł (w roku 2015: 5000,37 zł; od 1 września 2020 r.: 6509,55 zł).

Należy jednak zauważyć, że nie każdy nauczyciel indywidualnie ma osiągnąć poziom średniego wynagrodzenia. Poziom ten mają osiągnąć nauczyciele całej grupy awansu łącznie.

Przepisy ustawy – Karta Nauczyciela określają również mechanizm zapewniający osiąganie średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego w każdej jednostce samorządu terytorialnego, podkreślił resort edukacji. W świetle przepisów art. 30a ustawy – Karta Nauczyciela, w przypadku nieosiągnięcia w danym roku wysokości średnich wynagrodzeń, organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego zobowiązany jest do ustalenia kwoty różnicy między wydatkami poniesionymi na wynagrodzenia nauczycieli w danym roku w składnikach, o których mowa w art. 30 ust. 1 ustawy, a iloczynem średniorocznej liczby etatów nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego oraz średnich wynagrodzeń nauczycieli ustalonych w danym roku, a także do podziału tej kwoty różnicy i jej wypłacenia nauczycielom, w formie jednorazowego dodatku uzupełniającego.

Jednocześnie, zgodnie z art. 30 ust. 10 ustawy – Karta Nauczyciela, organy prowadzące szkoły będące jednostkami samorządu terytorialnego mogą zwiększać środki na wynagrodzenia nauczycieli, w tym podwyższać minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego oraz minimalną wysokość dodatku z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy. Organy prowadzące mogą ponadto upoważniać dyrektorów szkół, w indywidualnych przypadkach oraz w granicach ustalonego planu finansowego szkoły, do przyznawania minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela wyższej od ustalonej lub podwyższonej przez organ prowadzący. Jednostki samorządu terytorialnego samodzielnie określają wysokości wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego mając na względzie zobowiązania wynikające z ustawy – Karta Nauczyciela.

Organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego, uwzględniając przewidywaną strukturę zatrudnienia, określa dla nauczycieli, w drodze regulaminu podlegającego uzgodnieniu ze związkami zawodowymi:

  • wysokość stawek dodatków: motywacyjnego, funkcyjnego, za warunki pracy, a także szczegółowe warunki przyznawania dodatków;
  • szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw;
  • wysokość i warunki wypłacania innych składników wynagrodzenia, o ile nie zostały one określone w ustawie lub w odrębnych przepisach.

Ustawodawca nałożył na jednostki samorządu terytorialnego obowiązek określenia ww. składników wynagrodzenia w taki sposób, aby średnie wynagrodzenia nauczycieli, składające się ze składników, o których mowa w art. 30 ust. 1 Karty Nauczyciela, odpowiadały na obszarze działania danej jednostki samorządu terytorialnego co najmniej średnim wynagrodzeniom nauczycieli, o których mowa w art. 30 ust. 3 tej ustawy.

Gwiazdy na premierze filmu "Chłopi" w Warszawie, zdjęcia: