Spis treści
Przesunięty pałac w centrum Warszawy
Choć brzmi to nieprawdopodobnie w samym centrum Warszawy znajduje się pałac, który kilkadziesiąt lat temu... został przeniesiony. I to dosłownie. Dla laików już sama budowa potężnych budowli robi wrażenie, a co dopiero zmienianie ich położenia - jednak dla architektów nie ma rzeczy niemożliwych. Udowodnili to eksperci, którzy wiosną 1970 roku podjęli się brawurowej próby przesunięcia Pałacu Lubomirskich.
Było to potężne wyzwanie, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę gabaryty budowli - Pałac ważył ponad 8 tysięcy ton, miał 65 metrów długości 16 metrów szerokości.
Historia Pałacu Lubomirskich w Warszawie
Pałac Lubomirskich zdobi Warszawę już od początku XVIII wieku (choć, dla jasności, na samym początku mieścił się on pod Warszawą, dopiero potem obszar ten został przyłączony do stolicy). Kilkakrotnie przebudowywany w różnych stylach zmieniał właścicieli i był niemym świadkiem historii Polski. Wreszcie podczas wojny obronnej w 1939 miejsce to zostało poważnie uszkodzone.
Po wojnie zdecydowano się odbudować pałac w stylu klasycystycznym. Aż wreszcie przyszedł rok 1970 i zaskakujący pomysł, aby... budynek przesunąć. Dlaczego? Otóż zamierzano domknąć w ten sposób na zachodzie Oś Saską biegnącą od pozostałości zniszczonego Pałacu Saskiego (w postaci Grobu Nieznanego Żołnierza) przez Ogród Saski aż do wysokości pałacu. Ten stał jednak nieco bokiem, co powodowało, że ów reprezentacyjna Oś kończyła się (po zaginięciu w czasie wojny Żelaznej Bramy) na hali sportowej warszawskiej Gwardii.
Pałac na tory
Według niektórych informacji z tamtych lat pomysłodawcą przesunięcia pałacu był sam Marian Spychalski, czyli PRL-owski Przewodniczący Rady Państwa. Ten polityk z zawodu był architektem i mocno angażował się m.in. w odbudowę stolicy.
Niezwykle ambitną operację przesunięcia Pałacu Lubomirskich (wcześniej w Polsce nie przesuwano obiektów o takich gabarytach) niemal prostopadle względem pierwotnego umiejscowienia przygotował Aleksander Mostowski. Zdecydowano się odciąć pałac od murów i fundamentów, nałożyć na specjalne kratownice, a następnie przesunąć go po szynach na nowe miejsce. Widowiskowy proces trwał od 30 marca do 18 maja 1970 i zakończył się sukcesem.
Pałac Lubomirskich osadzono w nowym, bardziej reprezentacyjnym położeniu znajdującym się aż o 74 stopnie (według innych źródeł - 78) względem pierwotnego. Do dziś jest on ozdobą tej okolicy, choć patrząc na niego aż nie sposób uwierzyć, że nie znajdował się w tym miejscu od zawsze. Dowodzi to z pewnością wielkiego sukcesu, jaki odnieśli polscy architekci i inżynierowie zaangażowani w ten odważny projekt.
Zobacz zdjęcia Pałacu Lubomirskich:
