Najpiękniejsze miasto w woj. mazowieckim - wybór AI
Pytając sztuczną inteligencję, a dokładnie ChatGPT o najpiękniejsze miasto w woj. mazowieckim, poprosiliśmy o wzięcie pod uwagę również tych nieco mniejszych ośrodków. Nie chcieliśmy, aby AI skupiło się jedynie chociażby na Warszawie, a podeszło do sprawy bardziej kreatywnie. Ostatecznie wybór padł więc na oddalony od stolicy o blisko 130 km Szydłowiec.
Dlaczego sztuczna inteligencja wybrała akurat to miasto? ChatGPT docenił tamtejsze turystyczne perełki - uważany za jeden z najpiękniejszych w Polsce ratusz oraz otoczony parkiem i wodą zamek. "Szydłowiec nie jest zatłoczony jak Kazimierz Dolny, ale ma podobny klimat. Można usiąść z kawą w rynku, pospacerować po parku, zajrzeć do zabytkowych kościołów i poczuć się jak w miejscu, które nie musi niczego udawać" - podkreśliło AI, zwracając uwagę na fakt, iż odległość miejscowości od Warszawy sprawia, że pozostaje nieco "zapomniana", co "daje jej autentyczność" bez masowej turystyki.
Szydłowiec - historia
Historia Szydłowca sięga początku XIII w., kiedy to miejscowość była jeszcze wsią stanowiącą własność rodu Odrowążów. "W 1360 r. Kazimierz Wielki nadaje dotychczasowej osadzie prawo średzkie. Pierwszymi Szydłowieckimi - od nazwy dziedzictwa - nazwali się bracia Jakub i Sławko Odrowążowie, którzy w roku 1401 erygują w Szydłowcu parafię pod wezwaniem św. Zygmunta Króla Burgundzkiego. Za ich staraniem dotychczasowa osada zyskuje w 1427 r. prawa miejskie, wzorowane na sandomierskich. Potwierdza je w 1470 r. Kazimierz Jagiellończyk, nadając miastu prawa magdeburskie" - czytamy na stronie internetowej miejscowego Urzędu Miejskiego.
Z biegiem lat Szydłowiec dynamicznie się rozwijał, zwiększając swoje znaczenie. Już w wieku XVI miejscowość przeszła w ręce Radziwiłłów, którzy zarządzali nim do początku XIX wieku. Zmiana ta nie ograniczyła rozkwitu miasta. "Za Szydłowieckich i Radziwiłłów Szydłowiec zdobywa potężne znaczenie jako ośrodek handlu, rzemiosła, a także wydobycia i obróbki miejscowego piaskowca. Szydłowieckie targi, które na mocy królewskich przywilejów odbywają się kilka razy w roku, znane są w całej Polsce. Miasto jest ośrodkiem osadnictwa włoskiego, szkockiego, niemieckiego, a szczególnie od początku XVI wieku - żydowskiego" - podkreślili urzędnicy.
Jak wiele mazowieckich osad, Szydłowiec poważnie ucierpiał w czasie wojen szwedzkich, a później również powstań listopadowego i styczniowego. Miasto nie wyszło również bez szwanku z I wojny światowej. Ogromną tragedią dla miejscowości okazało się nadejście II wojny światowej. Żydowskich mieszkańców Niemcy umieścili w getcie, a następnie wywieźli do obozu zagłady.
Już po zakończeniu wojny miasto intensywnie odbudowało się i rozbudowało. Powstawały nowe zakłady, szkoły, sklepy. Obecnie miejscowość jest siedzibą powiatu szydłowieckiego i gminy Szydłowiec. Zamieszkuje ją ok. 10 tys. mieszkańców.
Szydłowiec - zabytki, atrakcje
Na turystów odwiedzających Szydłowiec czeka wiele wyjątkowych zabytków. Jednym z najważniejszych jest bez wątpienia wspomniany wyżej zamek, w którego miejscu już w XIII w. istniał drewniany początkowo rycerski gród obronny. Murowany zamek powstał pod koniec XV w., w kolejnych latach był rozbudowywany i upiększany. Jak podkreślają miejscowi urzędnicy, dzisiejszy wygląd budowli jest zasługą Radziwiłłów, którzy fundowali jej kolejne znaczące modernizacje. Niestety, po powstaniu listopadowym zamek, nienależący już do wspomnianego rodu, zaczął popadać w ruinę. Pierwszych remontów doczekał się w międzywojniu, a duże prace przeprowadzono w nim po II wojnie światowej.
Czytaj również: Tam poczujesz się jak książę. Na Mazowszu na turystów czekają wyjątkowe zamki
Kolejnym ciekawym zabytkiem Szydłowca jest kościół św. Zygmunta, obok którego turyści oglądać mogą XVI-wieczną dzwonnicę. Bardziej trwała świątynia murowana zastąpiła drewnianą jeszcze pod koniec XV w. "Kościół jest murowany z miejscowego piaskowca. Składa się z trzyprzęsłowego, sklepionego gotycko prezbiterium i prostokątnej, dużo szerszej i wyższej nawy przykrytej płaskim, modrzewiowym stropem z polichromią, przedstawiającą św. Zygmunta w majestacie. Od północy do prezbiterium przylega dwuprzęsłowa gotycka zakrystia i jednoprzęsłowy skarbczyk. Do nawy od południa przylega kaplica Najświętszej Marii Panny, a od północy kaplica św. Stanisława i kruchta. Także na osi kościoła, od zachodu, do nawy przylega kruchta pochodząca z czasów przebudowy Radziwiłłowskiej. W ceglanych szczytach nawy znajdują się blendy arkadowe i kamienne tarcze z herbami Mikołaja Szydłowieckiego" - czytamy na stronie miejskiego urzędu.
Odwiedzając Szydłowiec, warto również obejrzeć tamtejszy ratusz, którego budowa przypadła na XVII w. Na przestrzeni lat budynek przechodził gruntowne przebudowy, wymuszone zniszczeniami wojennymi. Po II wojnie światowej musiał zostać odbudowany. Jednocześnie lokalni urzędnicy zaznaczają, iż jego obecny kształt nie różni się znacząco od tego pierwotnego.
Poza wymienionymi budowlami na odwiedzających czekają w Szydłowcu m.in. dawne kamienice. Wśród zabytków znajdują się też ważne świadectwa obecności na tych ziemiach licznych żydowskich mieszkańców, w tym jeden z największych w Polsce zachowanych żydowskich cmentarzy, którego historia sięga XVII w.
