Dom na Grochowie

i

Autor: Mazowiecki Konserwator Zabytków

Grochów

Najstarszy budynek na Grochowie trafił do rejestru zabytków. Jako jeden z nielicznych ostał się do dziś

2024-04-25 8:19

Do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego trafił dom przy ul. Kaleńskiej 12 w Warszawie na Grochowie. Ochroną został objęty także teren, wokół niego. To najstarszy budynek w tej części stolicy i przykład pierwotnej zabudowy Ronda Wiatraczna.

Dom uważany jest za najstarszy budynek Grochowa. Powstał jeszcze przed włączeniem tej części miasta w granice Warszawy. Jest jednym z niewielu zachowanych przykładów pierwotnej zabudowy okolic Ronda Wiatraczna. Prawdopodobnie, jak większość budynków mieszkalnych na Kaleńskiej, powstał dzięki cegle rozbiórkowej z pobliskiego Fortu Grochów.

Został wzniesiony w latach 20. XX w. jako budynek parterowy z mieszkalnym poddaszem, murowany, niepodpiwniczony, tynkowany, przykryty dachem mansardowym o konstrukcji drewnianej i pokryciu z papy oraz częściowo blachy. Mieszkania z reguły dwuizbowe, ogrzewane były jedynie przy pomocy pieców kaflowych i pozbawione urządzeń sanitarnych. Na piętro prowadziły strome drewniane schody o tralkowej balustradzie. Budynek otacza ogródek.

Jeden z nielicznych takich budynków, który przetrwał na Grochowie

Pierwotnie obok budynku znajdowała się niewielka, parterowa oficyna, pełniąca funkcję mieszkalną, która została rozebrana w 1956 r., a w jej miejsce powstały komórki mieszczące m.in. warsztaty. W 1945 r. budynek przeszedł na własność miasta. Mieściły się w nim mieszkania komunalne. W związku ze złym stanem technicznym już w latach 50. XX w. przechodził liczne doraźne remonty. Od 1974 r. w domu zamieszkiwała Elżbieta Ostrowska-Leszczyńska, artystka-plastyk. Tu znajdowała się jej pracownia.

"Dom jest jednym z ostatnich zachowanych przykładów pierwotnej zabudowy okolic ronda Wiatraczna z początku XX wieku. Stanowi świadectwo historyczne formowania się podmiejskiej zabudowy Grochowa, tuż po przyłączeniu go do Warszawy. Jednocześnie prezentuje formę historyzującej architektury podmiejskiej. Stanowi źródło informacji do badań nad rozwojem urbanistycznym dzielnicy w pierwszej połowie XX wieku oraz przemianami w zakresie koncepcji i formy zabudowy tych okolic na przestrzeni ostatnich 100 lat" - przekazał mazowiecki konserwator.

Na Grochowie działa wyjątkowy klub VR. Byliśmy w środku:

Do nowego przystanku przez błoto i plac budowy. PKP Warszawa Grochów z mnóstwem niedoróbek