Godzina W

i

Autor: PAP/Radek Pietruszka

Zapis relacji: obchody 78. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego

2022-08-01 21:11

1 sierpnia 2022 mija 78 lat od wybuchu Powstania Warszawskiego - największego zbrojnego zrywu przeciwko niemieckim okupantom w czasie II wojny światowej. W Warszawie przez cały dzień odbywają się wydarzenia związane z rocznicą, m.in. upamiętnienie godziny W. W naszej relacji na żywo sprawdzicie, co dzieje się właśnie w stolicy.

Przebieg Powstania Warszawskiego

78 lat temu, 1 sierpnia 1944 r., na mocy decyzji Dowódcy AK gen. Tadeusza Komorowskiego "Bora", wybuchło Powstanie Warszawskie. Przez 63 dni jego uczestnicy prowadzili samotną walkę z hitlerowskimi okupantami stolicy. Jej celem było odzyskanie Polski niepodległej, zarówno od Niemców, jak i dominacji sowieckiej.

Obchody rocznicy Powstania Warszawskiego 2022

Powstanie Warszawskie 1944 było najważniejszym rozdziałem wojennej historii miasta, a pamięć o tej największej akcji zbrojnej podziemia w okupowanej Europie, jest wciąż żywa w mieszkańcach i mieszkankach miasta. Jak co roku przygotowano uroczyste obchody, a specjalne wydarzenia organizują między innymi władze miejskie oraz instytucje publiczne i kulturalne. Zaplanowano też zgromadzenia publiczne.

Godzina W w Warszawie. O której zawyją syreny?

Punktem kulminacyjnym obchodów 1 sierpnia będzie Godzina W - równo o 17:00 w całym mieście zawyją syreny, zaś ludzie na chwilę zastygną w bezruchu. Będzie to hołd bohaterom i bohaterkom Powstania Warszawskiego. O tym i innych wydarzeniach będziemy dziś pisać w naszej relacji na żywo. Poniżej możecie sprawdzić, co aktualnie dzieje się w stolicy w obchody rocznicy Powstania Warszawskiego 2022. Relacja jest stale aktualizowana. Aby ją odświeżyć i przeczytać najświeższe informacje, wciśnij klawisz F5.

Zapis relacji - 78. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego

8:36

Dziś od rana odbywają się wszystkie najważniejsze wydarzenia związane z rocznicą. Zaplanowano między innymi uroczystość przy tablicy upamiętniającej podpisanie przez płk. Antoniego Chruściela "Montera" (godzina 9:00 ul. Filtrowa 68), Marsz Mokotowa (godzina 11:00, przemarsz z parku gen. Gustawa Orlicz-Dreszera ul. Puławską do ul. Dworkowej), Uroczystość przy pomniku Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej (godzina 14:00, róg ulic Wiejskiej i J. Matejki) i "Godzina W" (17:00, cała Warszawa).

8:51

"Godzina W" to najważniejszy moment dzisiejszych obchodów. To właśnie o 17:00 1 sierpnia 1944 roku rozpoczęło się powstanie. By uczcić ten moment, każdego roku o tej godzinie w całym mieście rozbrzmiewają syreny alarmowe. Dziś ręczne syreny zostaną uruchomione przez harcerzy w poniższych lokalizacjach:

  • na Powązkach: Gloria Victis i plac przed Domem Pogrzebowym
  • na Mokotowie: Metro Wilanowska,
  • na Pradze-Północ: Targowa/Kijowska,
  • na Pradze-Południe: Fieldorfa/Zamieniecka /Ostrobramska i rondo Waszyngtona,
  • w Śródmieściu: Rynek Starego Miasta,
  • na Ursynowie: KEN/Wąwozowa,
  • w Wilanowie: Przyczółkowa 29
  • we Włochach: al. Krakowska/1 Sierpnia

9:09

Jednym z najważniejszych wydarzeń w przededniu rocznicy była uroczysta rada miejska, podczas której nadano tytuły honorowego obywatela Warszawy. Wyróżnieni w ten sposób zostali Wołodymyr Kliczko i Hanna Gronkiewicz-Waltz. Mer Kijowa pojawił się na uroczystości osobiście. Miał dzięki temu okazję porozmawiać ze słynną weteranką powstania i laureatką plebiscytu na Warszawiankę 2021 roku, panią Wanda Traczyk-Stawska. Ukraiński polityk po krótkiej rozmowie wyznał, że pani Wanda jest jego idolką.

9:17

Dwie poprzednie rocznice były obchodzone znacznie skromniej niż zwykle. Wszystko z powodu obostrzeń sanitarnych wymuszonych przez pandemię COVID-19. W tym roku można już było wrócić do formuły zakładającej organizowanie wielu wydarzeń na terenie całego miasta. Co zaplanowano? Najciekawsze punkty obchodów znajdziecie w tym artykule.

9:29

Ciekawe wydarzenie organizują warszawskie Lasy Miejskie. W niedzielę, 7 sierpnia odbędzie się spacer historyczny po lesie bemowskim. Jego tematem będzie rola tego terenu zielonego w czasie powstańczych walk. Zapisy na spacery startują dziś o godzinie 10:00.

9:32

O powstaniu pamiętają też Niemcy. Dziś ambasada naszych sąsiadów opuszcza flagę. Ambasador Thomas Bagger napisał zaś w mediach społecznościowych o "bezmiarze cierpienia i mordu", które jego rodacy przed 78. laty sprowadzili na Warszawę. Więcej na ten temat przeczytacie w tym artykule.

9:57

O godzinie 10:00 rozpocznie się uroczystość pod pomnikiem Mokotów Walczący – 1944. Wydarzenie zacznie się od podniesienia na maszt flagi państwowej. Następnie rozpalony zostanie "ogień pamięci" przeniesionego przez Sztafetę Pokoleń z Grobu Nieznanego Żołnierza. Planowane jest też włączenie iluminacji pomnika, która będzie oświetlała go przez 63 dni. Wszystkie te wydarzenia odbędą się w parku im. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera.

10:04

78. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego to dziesiątki wydarzeń w całym mieście. W poniższym artykule znajdziecie dokładny harmonogram uroczystości wraz z konkretnymi adresami: Obchody 78. rocznicy Powstania Warszawskiego. Co będzie się działo w Warszawie? [LISTA WYDARZEŃ, GODZINY] 

10:19

Przypomnijmy, że powstanie trwało przez 63 dni. Po stronie polskiej kosztowało życie około 10 tys. walczących. 15 tys. wzięto do niewoli, 6 tys. uznano za zaginionych, zaś około 20 tys. odniosło rany. Najwięcej ofiar było jednak wśród ludności cywilnej. Szacuje się, że zginęło od 150 do 200 tys. mieszkańców i mieszkanek Warszawy. Od 600 do 650 tys. osób zostało zaś po powstaniu wypędzonych z miasta i okolic.

10:26

W Powstaniu brały udział głównie osoby młode. Na ten fakt wskazuje między innymi Legia Warszawa. Klub przygotował wyjątkowe wideo upamiętnienie bohaterek i bohaterów walk. W krótkim wideo przedstawione zostały sylwetki trzech osób, które zginęły, nim wstąpiły w dorosłość. Legia dedykuje film "Dzieciom, które stały się dorosłe, chociaż nigdy nie zdążyły dorosnąć".

10:34

Na Placu Zamkowym odbywa się właśnie wydarzenie pod nazwą Piosenki dla Małego Powstańca:

10:42

"Oni walczyli o naszą wolność. Naszym zadaniem jest pamiętać", słyszymy w wideo przygotowanym z okazji rocznicy przez Muzeum Powstania Warszawskiego:

10:53

Premier Mateusz Morawiecki złożył dziś kwiaty pod tablicą upamiętniającą prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Muzeum Powstania Warszawskiego. Przy okazji ceremonii powiedział: - Heroizm, walka o wolność, walka za wszelką cenę, także za cenę własnego życia, była wtedy i jest dzisiaj dla nas wzorem do naśladowania, wzorem dla wszystkich pokoleń.

Premier przywołał też słowa prezydenta, który zginął w katastrofie smoleńskiej: - Prezydent Lech Kaczyński, twórca, a dzisiaj duchowy kustosz Muzeum Powstania Warszawskiego mówił, że powstańcy warszawscy byli najdzielniejszymi żołnierzami w historii narodu polskiego. Żołnierzami, którzy przechowali wartość wolności, którzy walczyli nieustraszenie do samego końca - mówił Morawiecki.

11:00

O Powstaniu Warszawskim przypomina się dziś w całej Polsce. W wielu miejscowościach o 17:00 również zawyją syreny. Kilka miast, z uwagi na uchodźców z Ukrainy, zrezygnowało zaś z tego zwyczaju. Sprawdźcie, gdzie będzie można usłyszeć syreny, a gdzie upamiętnienie powstańców i powstanek odbędzie się w innej formie: Rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Gdzie nie usłyszymy syreny?

11:07

O 17:00 syreny w Warszawie uruchomione zostaną na 60 sekund. W związku z tym przed kilkoma dniami specjalny apel do mieszkańców wystosował prezydent Rafał Trzaskowski: - Prosimy wszystkich warszawiaków, by informowali swoich ukraińskich gości o naszej tradycji. To moment, w którym pokazujemy, że Warszawa pomimo tego, że była zrównana z ziemią, nigdy się poddaje i może być wzorem dla naszych ukraińskich braci i sióstr. Chcemy im wysłać zapewnienie, że ich miasta też podniosą się z tej tragedii, a Warszawa jest gotowa pomagać.

11:20

Wiele ważnych rocznicowych przedsięwzięć to inicjatywa Muzeum Powstania Warszawskiego. W tym roku instytucja między innymi opublikowała serię wywiadów z potomkami uczestniczek i uczestników walk. Rozmowy z cyklu "Korzenie pamięci" można znaleźć na kanale YouTube Muzeum.

11:52

Powstańcy mówią, że ważne jest, aby ich opowieść przeszła do następnych pokoleń - powiedział w poniedziałek dla PAP dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego. Jan Ołdakowski dodał, że także z tego powodu działa program "Korzenie Pamięci", zrzeszający potomków powstańców warszawskich: - Dla nas w tej chwili bardzo ważny jest program "Korzenie pamięci". To jest program, który zrzesza potomków powstańców warszawskich.

11:54

- Powstanie Warszawskie to jest ikona polskiej tożsamości. Bez Powstania Warszawskiego nie byłoby wolnej Polski, pewnie nie byłoby tego pięknego poranka w wolnej Warszawie, w demokratycznym wolnym kraju. Nie byłoby bowiem solidarności i nie byłoby zmian w Europie Środkowo-Wschodniej - powiedział w poniedziałek wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, który wziął udział w uroczystości poświęconej "Energetykom w Powstaniu", odbywającej się na skwerze Tadeusza Kahla.

12:23

1 sierpnia 2022 to również wyjątkowa okazja na przejażdżkę zabytkowymi tramwajami. Dziś, od 14:00 do 20:00 kursują na trasie: pl. Narutowicza – Grójecka – pl. Zawiszy – Towarowa – Muzeum Powstania Warszawskiego – Towarowa – Okopowa – al. Solidarności – Wolska – Cmentarz Wolski.

12:32

"Warszawskie dzieci", utwór skomponowany w 1944 do słów Stanisława Ryszarda Dobrowolskiego z muzyką Andrzeja Panufnika, to jedna z najpopularniejszych powstańczych piosenek. Dziś można ją usłyszeć w wielu aranżacjach. Tu fragment wykonywany przez Ferajnę z Hoovera:

12:55

Jednym z najtragiczniejszych rozdziałów powstania była Rzeź Woli. Oddziały SS i policji niemieckiej pod dowództwem SS-Gruppenführera Heinza Reinefartha w pierwszych dniach po wybuchu powstania wymordowały - według różnych szacunków - między 15 a 65 tys. cywilów zamieszkujących dzielnicę. Dziś o tej strasznej masakrze przypomniał prezydent Andrzej Duda. W trakcie przemówienia wygłoszonego z okazji 78. rocznicy powiedział, że była to "największa eksterminacja jednostkowa Polaków w trakcie II wojny światowej". - To dzisiaj trudne do wyobrażenia, ale te pomniki rozsiane tutaj, wśród najbliższych ulic, po tej dzielnicy, po dzisiejszej Woli, znaczą miejsca pomodorowania, ale tak naprawdę w jakimś sensie i pochówku tysięcy mieszkańców Warszawy - stwierdzał.

13:00

Smutną informację przekazał w mediach społecznościowych Rafał Trzaskowski. Dziś zmarł jeden z weteranów Powstania Warszawskiego, Krzysztof Przelaskowski "Struś", który w czasie walk służył w Szarych Szeregach.

 

13:04

W całej Warszawie do dziś znaleźć można ślady powstania. Jednym z najbardziej zaskakujących jest zdeformowana balustrada balkonowa budynku przy ul. Powsińskiej. Jej zdjęcia znajdziecie tutaj.

13:23

O godzinie 16:40 odbędzie się Marsz Milczenia. To hołd dla ofiar Powstania Warszawskiego, przede wszystkim ludności cywilnej. Wydarzenie odbywa się pod patronatem Wandy Traczyk Stawskiej, weteranki powstania i laureatki tytułu Warszawianki roku 2021.

13:25

A oto trasa dzisiejszego Marszu Milczenia:

13:34

Jednym z najważniejszych dzisiejszych wydarzeń kulturalnych w Warszawie będzie koncert Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki. Gdzie i o której się odbędzie? Kto pojawi się na scenie? Najważniejsze informacje znajdziecie tutaj.

13:45

Uczestnicy i uczestniczki Powstania Warszawskiego starali się wieść w miarę normalne życie podczas walk. Nie brakowało też okazji do małych radosnych uroczystości. W trakcie trwania zrywu zawarto około 256 związków małżeńskich! Jak wyglądały? Przeczytajcie w naszym artykule: Ślub w czasach Powstania Warszawskiego. Najpiękniejszy prezent dla młodych? Wanna pełna wody.

13:57

O godzinie 16:00 Muzeum Powstania Warszawskiego rozpocznie transmisję live. O 17:00 kamery w kilku miejscach miasta pokażą reakcję mieszkańców i mieszkanek na dźwięk syren w "Godzinę W".

14:02

W dzisiejszych uroczystościach bierze udział również marszałek Sejmu Elżbieta Witek:

14:09

WTP przypomina o ułatwieniach dla osób, które chcą dziś dojechać na Powązki:

14:11

Kolejne dzielnice przypominają, jak będą obchodziły dzisiejszą rocznicę. Poniżej komunikat z Wawra:

14:19

W tegorocznych obchodach biorą oczywiście udział również najmłodsi mieszkańcy stolicy.

14:21

IPN przygotował na dziś specjalną wystawę „Powstanie Warszawskie 1944. Bitwa o Polskę”. Poniżej przedstawiamy szczegóły:

14:22

Powstańcy pochodzili z różnych grup zawodowych - byli wśród nich lekarze, nauczyciele, inżynierowie, ale i artyści. Niektórym z nich nie udało się niestety przetrwać walk. W naszym tekście przypominamy sylwetki najsłynniejszych spośród muzyków, aktorów, czy też pisarzy, którzy wzięli udział w zrywie.

14:25

Trwają uroczystości pod pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i AK:

14:29

Urząd Dzielnicy Bielany wydał komunikat dot. włączenia syren alarmowych również w języku ukraińskim. Przekazujemy go dalej:

14:42

W oficjalnych obchodach biorą udział m.in. przedstawiciele ambasady Niemiec.

14:46

Do sieci trafił specjalny film, przypominający sylwetki senatorów II RP, którzy wzięli udział w Powstaniu. Możecie go zobaczyć poniżej:

15:05

W czasie Godziny W warto również patrzeć w niebo:

15:15

Wszystkie pojazdy publicznego transportu w Warszawie zostały dziś udekorowane w wyjątkowy sposób.

15:21

Więcej treści dotyczących Powstania Warszawskiego oraz obchodzonej rocznicy znajdziecie na naszym profilu na Twitterze. Zapraszamy!

15:32

Krajobraz Warszawy wzbogacił się o kolejne upamiętnienie zrywu z 1944 roku. W parku Powstańców Warszawy powstała minimalistyczna budowla o niezwykłej architekturze. Więcej o Izbie Pamięci Powstania Warszawskiego przeczytacie tutaj.

15:34

- Nikt nigdy nie kwestionował bohaterstwa powstańców i ich wytrwałości. My czasami robimy sobie zarzuty, że może nie jesteśmy najlepsi, jeśli chodzi o kwestie organizacyjne, a właśnie Państwo Podziemne pokazało, że organizacyjnie wtedy stanęliśmy na wysokości zadania - powiedział prezydent stolicy Rafał Trzaskowski w czasie swojego wystąpienia z okazji dzisiejszej rocznicy.

15:37

Część obchodów z udziałem najmłodszych mieszkańców stolicy wciąż trwa.

15:46

WTP udostępnił ważny komunikat dla osób, które ok. godz. 17 będą w trasie. Warto o tym pamiętać!

15:56

Uroczystości rocznicowe odbywają się dziś również na Uniwersytecie Warszawskim.

16:02

Grupa Powstańców uczestniczyła dziś w specjalnie zorganizowanym spotkaniu z premierem Mateuszem Morawieckim.

16:03

Przypominamy pasażerom komunikacji miejskiej o utrudnieniach, które występują z powodu dzisiejszych obchodów!

16:14

- Jesteśmy dumni, że wśród nas żyją bohaterowie - powiedział Mateusz Morawiecki na nagraniu przygotowanym z okazji dzisiejszej rocznicy. Cały film możecie zobaczyć poniżej:

16:17

W stolicy oficjalnie otwarta została wystawa „Warszawa – Mariupol – miasta ruin, miasta walki, miasta nadziei”. Odwiedził ją już m.in. prezydent Andrzej Duda.

16:21

W obchodach pod pomnikiem AK i Polskiego Państwa Podziemnego wzięła udział również szefowa Kancelarii Prezydenta RP.

16:53

To już za chwilę! 

16:54

Wyjątkowo będzie również pod Muzeum Powstania Warszawskiego! 

17:00

17:13

Tak Godzinę "W" obchodzili mieszkańcy stolicy: 

17:20

17:24

Ulicami stolicy przechodzi właśnie Marsz Powstania Warszawskiego. Wydarzenie wywołuje duże kontrowersje głównie ze względu na konflikt między organizatorami i stołecznym Ratuszem. 

17:28

Tak w Godzinę "W" wyglądał pl. Zamkowy! 

17:28

Ważne wieści dla pasażerów komunikacji miejskiej, którzy planują w najbliższym czasie wracać z obchodów do domów: 

17:31

- Nie jesteśmy faszystami, jesteśmy patriotami, Polakami - mówią organizatorzy Marszu Powstania Warszawskiego. 

17:35

Marsz jest zabezpieczany przez stołeczną policję: 

17:47

Tak Godzinę "W" obchodzono... na Wiśle! 

18:05

Zapraszamy do obejrzenia galerii z tegorocznych obchodów na rondzie Dmowskiego!

18:15

Obchody odbyły się również na lotniskach Chopina i Modlin: 

18:17

Pracownicy Stadionu Narodowego szykują na dzisiejszy wieczór coś wyjątkowego! 

18:25

Przedstawiciele TW przypominają, w jaki sposób podczas Powstania wykorzystywano... tramwaje. 

18:32

Uroczystości w stolicy nadal trwają! 

18:38

W uroczystościach wziął udział również Jarosław Kaczyński. Mało kto wie, że jego ojciec Rajmund był powstańcem. 

18:43

Tego dnia warto wsłuchać się w głos wyjątkowej świadkini historii, Wandy Traczyk-Stawskiej. 

18:44

W sieci pojawia się coraz więcej krytycznych głosów wobec niektórych plakatów i haseł z Marszu Powstania Warszawskiego. 

18:46

Obchody dzisiejszej rocznicy zorganizowano nie tylko w Polsce! 

18:56

WTP przypomina o utrudnieniach, które dopiero przed nami! 

18:58

Przypominamy, że już dziś wieczorem odbędzie się wyjątkowy koncert „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki”. Zapraszamy do śpiewania razem z nami! Więcej informacji o wydarzeniu znajdziecie tutaj.

19:04

Wybieracie się w trasę do centrum lub planujecie wracać z obchodów? Podpowiadamy! Obecnie najbardziej zakorkowane są m.in. ulice Marszałkowska, Świętojerska, Nowogrodzka, Królewska, Senatorska oraz aleja "Solidarności". Jeśli nie chcecie utknąć, postarajcie się je ominąć.

19:09

- Ich przykład jest dla nas wielkim zobowiązaniem - mówi premier Mateusz Morawiecki o "pokoleniu, które urodzilo sie po 123 latach niewoli w wolnej Polsce".

19:29

Koncert „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki”. Oglądaj na żywo
Koncert „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki”. Oglądaj na żywo

Więcej informacji o „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki” znajdziecie w naszym artykule! 

19:42

W uroczystościach wziął udział również minister Mariusz Kamiński. 

19:56

19:58

Na uroczystościach nie zabrakło również marszałka Senatu Tomasza Grodzkiego. 

20:04

20:14

Niemiecki ambasador w Polsce opublikował wpis, w którym nakreślił podstawy polsko-niemieckiego pojednania. 

20:19

Słowa uznania wobec bohaterstwa powstańców napływają z całej Polski. Przekazali je również m.in. przedstawiciele klubu piłkarskiego Górnik Zabrze. 

20:27

Za chwilę początek koncertu „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki”. Zaśpiewajcie razem z nami i całą stolicą!

20:34

20:35

W koncercie „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki” tradycyjnie już biorą udział powstańcy, premier Mateusz Morawiecki oraz prezydent Andrzej Duda.

20:38

20:49

20:53

Policjanci nie tylko zabezpieczali dzisiejsze uroczystości, ale również sami aktywnie w nich uczestniczyli.

21:00

Przypominamy, że obecnie w stolicy trwa specjalnie przygotowany na 1 sierpnia koncert. Możecie go oglądać z nami poniżej: 

21:05

Tuż po trwającym koncercie w TVP 1 widzowie będą mogli zobaczyć film dokumentalny "Powstanie Warszawskie". "Dokument zmontowany w całości z materiałów dokumentalnych i kronik filmowych kręconych w sierpniu 1944 r. w Warszawie. W archiwalne materiały został wpleciony wątek fabularny" - czytamy w oficjalnym opisie. Początek już o 22:00.

21:10

Powstanie Warszawskie tworzy wspólnotę. Jan Ołdakowski o rocznicy powstania i nowej roli Muzeum

Powstanie Warszawskie było największą operacją militarną Armii Krajowej i największym zrywem wolnościowym w czasie drugiej wojny światowej.

O tym, co działo się od sierpnia 1944 najlepiej opowiedzą jednak sami Powstańcy. Jedną z nich była Zofia Gordon, ps. Iskra. Rodowita warszawianka, która w wieku 16 lat musiała chwycić za broń i pomagać swoim przyjaciołom. W czasie Powstania była sanitariuszką. Zmarła 30 listopada 2021, ale przed śmiercią zaprosiła nas na rozmowę.

Listen to "12-letni chłopiec powiedział nam: przekażcie mamusi, że walczyłem jak żołnierz - wspomnienia Powstanki Warszawskiej" on Spreaker.