Te wsie na Mazowszu były kiedyś miastami. Wśród nich jedna słynna na cały kraj

Spis treści

1. Dawne miasta na Mazowszu
2. Miejscowości na Mazowszu, które utraciły prawa miejskie wskutek rosyjskich represji po powstaniu styczniowym
3. Miejscowości, które utraciły prawa miejskie na skutek wyludnienia i utraty znaczenia
4. Nieudana lokacja miasta - wykaz miejscowości na Mazowszu
5. Miejscowości na Mazowszu, które utraciły prawa miejskie wskutek potopu szwedzkiego
6. Miejscowości, co do których nie ma jasności względem daty/okoliczności utraty praw miejskich
7. Miejscowości na Mazowszu włączone do innych

Dawne miasta na Mazowszu

Według dostępnych na Wikipedii danych w granicach obecnego województwa mazowieckiego znajduje się 89 miejscowości, które w przeszłości posiadały status miasta. Z różnych przyczyn utraciły jednak w biegu historii Polski prawa miejskie. Podzieliliśmy je na grupy, podając przyczynę utraty praw. Wskazujemy także lata, kiedy miejscowości te były miastami.

Co ciekawe na liście są popularne obecnie części Warszawy, a także... miejscowość świetnie znana z jednego z najpopularniejszych polskich seriali.

Miejscowości na Mazowszu, które utraciły prawa miejskie wskutek rosyjskich represji po powstaniu styczniowym

• Andrzejewo (1528–1870)
• Bielsk (1373–1869)
• Czersk (1350–1870)
• Gniewoszów (1693–1869)
• Goszczyn (1386–1870)
• Grabowiec (1601–1869)
• Granica (1735–1869)
• Iłów (1506–1870)
• Jedlińsk (1530–1869)
• Kamieńczyk (przed 1428–1870)
• Klwów (1413–1869)
• Kołbiel (1532–1869)
• Krasnosielc (1824–1869)
• Kuczbork (1384–1869)
• Liw (przed 1421–1870)
• Łęgonice (obecnie dwie wsie: Łęgonice Małe i Łęgonice) (1420–1869)
• Miedzna (1531–1869)
• Mokobody (1496–1869)
• Nadarzyn (ok. 1453–1869)
• Niedzbórz (1505–1869)
• Nur (przed 1416–1869)
• Okuniew (1538–1869)
• Osmolin (1462–1870)
• Parysów (1538–1869)
• Przybyszew (1396–1869)
• Radzanów (1400–1869)
• Ryczywół (1369–1869)
• Sarnaki (1754–1869)
• Sieciechów (przed 1386–1869)
• Skrzynno (1308–1870)
• Stanisławów (1523–1869)
• Sterdyń (1737–1869)
• Szreńsk (1383–1869)
• Wierzbica (1469–1870)
• Wolanów (1773–1869)

Miejscowości, które utraciły prawa miejskie na skutek wyludnienia i utraty znaczenia

• Drohiczyn Ruski (1498–1861)
• Glinianka (1557–1820)
• Jeruzal (1533–1820) - to miejscowość znana z serialu TVP "Ranczo", tutaj powstawały do niej zdjęcia 
• Mniszew (1382–1794)
• Wodynie (1575–1864)

Nieudana lokacja miasta - wykaz miejscowości na Mazowszu

• Kalabona (1526–?, na krótko XVI wiek)
• Kamionna (1766 - druga połowa XVIII w)
• Kleczkowo (1 poł. XVI w. – utrata w XVI w.)
• Kozłów (1526–1576)
• Miastków Kościelny (1472–1576)
• Ostrołęka (1436 - XVI wieku)
• Pacyna (1509– ok. 1579)
• Raszyn (1549, prawa miejskie nie zrealizowane)
• Skrzeszew (1724–?)

Miejscowości na Mazowszu, które utraciły prawa miejskie wskutek potopu szwedzkiego

Przykładem takiej miejscowości jest Buraków, który był miastem w latach 1636–1656. Obecnie miejsce to stanowi część Łomianek w powiecie warszawskim zachodnim.

Sprawdź też: Oto najstarsze miasta na Mazowszu

Miejscowości, co do których nie ma jasności względem daty/okoliczności utraty praw miejskich

• Borowie
• Cerekiew
• Gończyce (1738–?)
• Kampinos (1414–1579)
• Karniszyn (1519 – XVII wiek)
• Kochów (1333–?)
• Kuflew (1521–1820)
• Łubienica (1440–?)
• Nowe Leszno (1648–XVIII wiek)
• Odechów (1537, na krótko w XVI wieku)
• Oleksin (1557–?; brak informacji o realizacji przywileju)
• Poniatowo (1520 – XVIII wiek)
• Raźny (1425–?; brak informacji o istnieniu miasta w późniejszych źródłach)
• Seroczyn (1548–1821)
• Sieluń (1393–?)
• Ślubów (1476–?; na krótko w XV wieku)
• Trębki (wymieniane jako miasto w źródłach z lat 1525–1582)
• Wilga (przed 1534 – połowa XVII wieku)
• Zajezierze (1356–XVI wiek)
• Zambski Kościelne (1428–1528)
• Zaździerz (1356-XVI wiek)
• Zbuczyn (ok. 1400–1750)
• Zegrze (koniec XIV wieku – połowa XV wieku)
• Zygmuntów (1775–1816)

Miejscowości na Mazowszu włączone do innych

• Chodaków (1967–1976) - włączone do Sochaczewa
• Falenica (1924–1951) - w 1951 włączona do Warszawy
• Grzybów (1650-XVIII wiek) - zlikwidowana, obecnie to część dzielnicy Śródmieście w Warszawie
• Jeziorna (1962–1969) - połączona ze Skolimowem-Konstancinem utworzyła Konstancin-Jeziornę
• Skolimów-Konstancin (1952–1969) połączony z Jeziorną utworzył Konstancin-Jeziornę
• Nowa Warszawa (1408–XVIII wiek; połączona ze Starą Warszawą stworzyła Warszawę)
• Praga (1648–1791) przyłączona do Warszawy
• Rembertów (1939–1957) włączony do Warszawy
• Sendomierz (1549–1695) włączony do Mińska Mazowieckiego
• Skaryszew (1641–XVIII wiek) włączony do Warszawy
• Solec (1675–XVIII wiek) włączony do Warszawy
• Stara Warszawa (ok. 1300 – XVIII wiek; połączona z Nową Warszawą, stworzyła Warszawę)
• Tamka (1652 – XVIII wiek) włączona do Warszawy
• Ursus, do 1954 Czechowice (1952–1977) włączony do Warszawy
• Wesoła (1969–2002; mazowieckie) włączony do Warszawy
• Włochy (1939–1951; mazowieckie) włączone do Warszawy

Dawne miasta na Mazowszu: