To najdalej wysunięte na wschód miasto woj. mazowieckiego. Wyróżnia je nie tylko położenie

Łosice - historia najdalej wysuniętego na wschód miasta w woj. mazowieckim

Według danych Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 r. Łosice zamieszkuje ok. 7 tys. osób. Miejscowość jest położona ok. 140 km od Warszawy, ok. 130 km od Lublina i ok. 130 km od Białegostoku. Zdecydowanie bliżej z niej do Brześcia na Białorusi - odległość to ok. 90 km.

Historia Łosic sięga XIII w., co udało się ustalić dzięki istnieniu tam cerkwi. Miejscowość uzyskała lokację miejską w 1505 r. na mocy decyzji Aleksandra Jagiellończyka. "Od początku funkcjonowania miasta na prawie magdeburskim leżało ono w granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego i wchodziło w skład starostwa mielnickiego. Taka sytuacja trwała do 1560 roku, kiedy to Łosice wraz z południową częścią starostwa mielnickiego zostały zeń wyodrębnione jako osobna dzierżawa, wkrótce potem nazwana starostwem. [...] W 1569 r. w wyniku unii lubelskiej Zygmunt II August przekazał Polsce prowincje litewskie, m.in. Podlasie. Tak więc, od tego czasu Łosice leżały w obrębie Korony" - czytamy na stronie internetowej Urzędu Miasta i Gminy Łosice.

Ogromne zniszczenia przyniosła miejscowości wojna ze Szwecją w XVII w. Prawdziwa odbudowa podparta dynamicznym rozwojem przypadła na okres panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego. Po ostatnim rozbiorze Łosice znalazły się pod panowaniem austriackim, na początku XIX w. zostały włączone do Księstwa Warszawskiego, a po Kongresie Wiedeńskim - do Królestwa Polskiego.

Niedługo po powstaniu styczniowym miejscowość utraciła prawa miejskie, które odzyskała w 1915 r. W czasie I wojny światowej była okupowana przez Rosjan, później Niemców. Podobnie stało się w czasie II wojny światowej. Zamieszkujący Łosice Żydzi trafili wówczas do getta, a następnie do obozu zagłady w Treblince.

"Od 1950 r. przez ćwierć wieku Łosice (w 1956 r. zostały powiatem powstałym z części powiatów: bialskiego, siedleckiego i sokołowskiego) znalazły się w województwie warszawskim. Już jednak w 1975 r., w wyniku reorganizacji podziału administracyjnego kraju i kreowaniu woj. bialskopodlaskiego, Łosice straciły miano powiatu i wraz z sąsiednimi miejscowościami stały się gminą. Ostatnia reforma z 1999 r. przywróciła dawny porządek na mapie administracyjnej i ponownie nasze miasto zostało powiatem włączonym do województwa mazowieckiego" - przypomnieli miejscy urzędnicy.

Łosice - zabytki, atrakcje

Jak widać, historia Łosic była burzliwa - miasto rosło na styku religii i regionów, w sercu geopolitycznych zawirowań. Przez wieki mieszkali tam katolicy, Żydzi, unici i prawosławni. Miasto znajdowało się pod różnymi zarządami i w różnych województwach, należy zresztą do historycznego Podlasia. Z tego względu nie brakuje tam różnorodnych zabytków.

Odwiedzający mogą zobaczyć m.in. rynek wraz z podwalinami wieży starego ratusza z XVI w., które to odkryto w 2018 r. W Łosicach znajduje się również założony na przełomie XVII i XVIII w. cmentarz żydowski, częściowo zachowany po okropieństwach wojen światowych. Turyści mogą też odwiedzić kościół św. Zygmunta z początków XX w., który jest trzecią w pięćsetletniej historii parafii świątynią stojącą w tym miejscu - pierwsza powstała jeszcze w XVI w. Na liście zabytków znajduje się również m.in. kaplica św. Stanisława z XIX w.

Poza tym w ciepłych miesiącach odwiedzający powinni wybrać się nad Zalew Łosicki z niewielką plażą i prowadzącą nieopodal ścieżką pieszo-rowerową. Na miejscu można wypożyczyć kajak i spędzić trochę czasu na wodzie.