System kaucyjny w Polsce - na czym polega?
Od środy 1 października 2025 duże sklepy będą musiały odbierać puste opakowania i oddawać klientom kaucję. System obejmie trzy rodzaje opakowań:
- butelki plastikowe do 3 litrów,
- metalowe puszki do 1 litra,
- od 1 stycznia 2026 r. – szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra.
Systemem kaucyjnym nie będą więc objęte szklane butelki jednorazowego użytku i nie będzie za nie pobierana kaucja. To, czy dana butelka jest jednorazowego, czy wielorazowego użytku, ustala sam producent napoju.
W pierwszych miesiącach obowiązywania przepisów konsumenci mogą spotkać się w sklepach z sytuacją, w której obok siebie znajdą się butelki i puszki objęte systemem kaucyjnym oraz takie, za które kaucja nie będzie naliczana. Punkty sprzedaży będą mogły wyprzedawać starsze partie towaru do wyczerpania zapasów (maksymalnie do końca 2025 roku). Aby odzyskać kaucję, opakowanie z oznaczeniem systemu należy zwrócić w punkcie zbiórki – ręcznie przy kasie lub do specjalnego automatu. Kluczowe jest, by butelka lub puszka były nieuszkodzone, z etykietą i czytelnym kodem kreskowym. To właśnie na podstawie kodu, wagi i kształtu urządzenia identyfikują zwracane opakowania.
Opakowanie można oddać zarówno z nakrętką, jak i bez niej – pozostawienie nakrętki zwiększa ilość surowca trafiającego do recyklingu. Zwrot nie wymaga okazania paragonu.
Zwrot będzie możliwy na dwa sposoby:
- automatycznie – poprzez maszynę wydającą voucher kwotowy do wykorzystania w danym sklepie,
- manualnie – w kasie, gdzie pracownik zeskanuje opakowanie i zwróci gotówkę lub odliczy kwotę od zakupów.
Produkty spoza systemu nadal należy wyrzucać do żółtych pojemników na odpady, ale bez możliwości odzyskania kaucji.
Zgodnie z przepisami, wszystkie sklepy będą zobowiązane do pobierania kaucji, ale punkty zbiórki muszą prowadzić tylko te placówki, które mają powyżej 200 m2. Mniejsze sklepy będą mogły dobrowolnie przyjmować opakowania od klientów.
Ustronianka o pojemności 3,001 litra
Na koniec września w ofercie sieci sklepów Kaufland pojawiła się woda niegazowana Ustronianka o pojemności 3,001 litra. Na butelce wyraźnie zaznaczono, że nie jest ona objęta systemem kaucyjnym. Woda kosztuj 2,69 zł - czytamy w gazetce promocyjnej.
"Działamy zgodnie z przepisami prawa"
Redakcja Eska.pl poprosiła producenta wody o stanowisko w tej sprawie:
"Ustronianka rozwija swoją ofertę, dostosowując ją zarówno do potrzeb konsumentów, jak i do zmieniających się regulacji rynkowych i prawnych. Jako producent z ponad 45-letnim doświadczeniem, od zawsze odpowiadaliśmy na zmieniające się potrzeby rynku i oczekiwania konsumentów. Dzięki tym działaniom klienci zyskują możliwość wyboru. Konsumenci mogą sięgać zarówno po produkty objęte kaucją, które wkrótce pojawią się w sprzedaży pod marką Ustronianka, jak i po warianty, które nie podlegają systemowi kaucyjnemu.
Pojemność 3,001l jest w pełni zgodna z obowiązującą ustawą o systemie kaucyjnym. Zgodnie z przepisami butelka ta nie podlega systemowi kaucyjnemu, dzięki temu marka łączy w sobie odpowiedzialność wobec środowiska z elastycznym podejściem do potrzeb konsumentów, dając im realny wybór i większą dostępność produktów w różnych formatach.
Pojemność ta nie jest jednak nowością w portfolio marki. Od ponad 20 lat butelka 3,001l funkcjonuje w ofercie Ustronianki i wykorzystywana jest do produkcji zarówno wody, jak i napojów, które trafiają na rynek polski oraz na rynki zagraniczne. Teraz zyskuje dodatkowe znaczenie – jako praktyczna alternatywa dla produktów objętych systemem kaucyjnym.
W ofercie marki znajdują się także inne duże formaty, w tym popularna pojemność 5l, dostępna w wielu sieciach handlowych na terenie całego kraju.
Ustronianka jest również jedną z pierwszych firm w Polsce, które podpisały umowę z operatorem systemu kaucyjnego – PolKa Polska Kaucja. To dowód na nasze odpowiedzialne podejście do środowiska i gotowość do aktywnego udziału w budowie nowego systemu kaucyjnego. Jako firma odpowiedzialna społecznie działamy zgodnie z przepisami prawa i wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom konsumentów, oferując im elastyczne i wygodne rozwiązania, dając im możliwość wyboru" - czytamy w oświadczeniu Ustronianka sp. z o.o.
"Czyste antypolskie cwaniactwo"
Do sprawy odniósł się na X wiceminister funduszy i polityki regionalnej Jan Szyszko. "Wpływy z systemu kaucyjnego trafią do zwykłych ludzi oraz do polskich firm robiących zielone technologie. Nazwijmy rzeczy po imieniu: omijanie systemu to żadne eureka, tylko czyste antypolskie cwaniactwo. Wstyd też dla niemieckiego korpo @kauflandpolska, które w Polsce promuje takie patologie. Ciekawe, czy tak samo robią u siebie w kraju".
System kaucyjny - podsumowanie najważniejszych informacji dla konsumentów
- Start systemu: od 1 października 2025 r. butelki PET i puszki po napojach zostaną objęte kaucją.
- Kaucja będzie wynosić 50 gr za opakowania plastikowe i metalowe oraz 1 zł za opakowania szklane.
- Jak rozpoznać opakowanie? – na etykiecie będzie specjalny symbol systemu kaucyjnego.
- Zwrot kaucji: nie jest potrzebny paragon, wystarczy oddać butelkę lub puszkę z etykietą i czytelnym kodem kreskowym.
- Stan opakowania: musi być nieuszkodzone i niezgniecione; można oddać z nakrętką lub bez niej (z nakrętką do recyklingu trafia więcej surowca).
- Gdzie oddać? Sklepy powyżej 200 m2 – obowiązkowo prowadzą zbiórkę; Mniejsze punkty – pobierają kaucję, ale zwrot opakowań jest dobrowolny.
- Sposób zwrotu: automaty – wydają voucher do wykorzystania w sklepie; manualnie przy kasie – pracownik skanuje opakowanie i wypłaca gotówkę lub odlicza kwotę od zakupów.
- Okres przejściowy: do końca roku w sklepach będą dostępne zarówno opakowania z kaucją, jak i bez niej.
- Co z innymi opakowaniami? Butelki i puszki nieobjęte systemem nadal należy wyrzucać do żółtych pojemników - nie przysługuje za nie zwrot kaucji.
Nowe budynki komunalne powstaną w Warszawie, zdjęcia:
