Te wsie na Mazowszu były kiedyś miastami. Jedną z nich znają prawie wszyscy Polacy

2025-07-16 5:21

Na Mazowszu były miejscowości, które z czasem straciły prawa miejskie i dziś są wsiami lub niewielkimi miasteczkami. Jedna z tych wsi zyskała ogólnopolską sławę kilkanaście lat temu i nadal przyciąga turystów. Sprawdź, czy twoja miejscowość jest jedną z nich.

Spis treści

  1. Dawne miasta na Mazowszu
  2. Miejscowości na Mazowszu, które utraciły prawa miejskie wskutek rosyjskich represji po powstaniu styczniowym
  3. Miejscowości, które utraciły prawa miejskie na skutek wyludnienia i utraty znaczenia
  4. Nieudana lokacja miasta - wykaz miejscowości na Mazowszu
  5. Miejscowości na Mazowszu, które utraciły prawa miejskie wskutek potopu szwedzkiego
  6. Miejscowości, co do których nie ma jasności względem daty/okoliczności utraty praw miejskich
  7. Miejscowości na Mazowszu włączone do innych

Dawne miasta na Mazowszu

Mazowsze to jeden z największych i najbardziej zurbanizowanych regionów w Polsce. Obecnie znajduje się tu 111 miast, co daje województwu drugie miejsce w kraju pod względem liczby ośrodków miejskich — ustępuje jedynie Wielkopolsce, która ma o 9 miast więcej. Jednak historia regionu pokazuje, że ten wynik nie zawsze był taki sam

Według dostępnych na Wikipedii danych w granicach obecnego województwa mazowieckiego znajduje się 89 miejscowości, które w przeszłości posiadały status miasta. Z różnych przyczyn utraciły jednak w biegu historii Polski prawa miejskie. Podzieliliśmy je na grupy, podając przyczynę utraty praw. Wskazujemy także lata, kiedy miejscowości te były miastami.

Co ciekawe na liście są popularne obecnie części Warszawy, a także... miejscowość świetnie znana z jednego z najpopularniejszych polskich seriali ostatnich lat.

Miejscowości na Mazowszu, które utraciły prawa miejskie wskutek rosyjskich represji po powstaniu styczniowym

  • Andrzejewo (1528–1870)
  • Bielsk (1373–1869)
  • Czersk (1350–1870)
  • Gniewoszów (1693–1869)
  • Goszczyn (1386–1870)
  • Grabowiec (1601–1869)
  • Granica (1735–1869)
  • Iłów (1506–1870)
  • Jedlińsk (1530–1869)
  • Kamieńczyk (przed 1428–1870)
  • Klwów (1413–1869)
  • Kołbiel (1532–1869)
  • Krasnosielc (1824–1869)
  • Kuczbork (1384–1869)
  • Liw (przed 1421–1870)
  • Łęgonice (obecnie dwie wsie: Łęgonice Małe i Łęgonice) (1420–1869)
  • Miedzna (1531–1869)
  • Mokobody (1496–1869)
  • Nadarzyn (ok. 1453–1869)
  • Niedzbórz (1505–1869)
  • Nur (przed 1416–1869)
  • Okuniew (1538–1869)
  • Osmolin (1462–1870)
  • Parysów (1538–1869)
  • Przybyszew (1396–1869)
  • Radzanów (1400–1869)
  • Ryczywół (1369–1869)
  • Sarnaki (1754–1869)
  • Sieciechów (przed 1386–1869)
  • Skrzynno (1308–1870)
  • Stanisławów (1523–1869)
  • Sterdyń (1737–1869)
  • Szreńsk (1383–1869)
  • Wierzbica (1469–1870)
  • Wolanów (1773–1869)

Miejscowości, które utraciły prawa miejskie na skutek wyludnienia i utraty znaczenia

  • Drohiczyn Ruski (1498–1861)
  • Glinianka (1557–1820)
  • Jeruzal (1533–1820) - to miejscowość znana z serialu TVP "Ranczo", tutaj powstawały do niej zdjęcia 
  • Mniszew (1382–1794)
  • Wodynie (1575–1864)

Nieudana lokacja miasta - wykaz miejscowości na Mazowszu

  • Kalabona (1526–?, na krótko XVI wiek)
  • Kamionna (1766 - druga połowa XVIII w)
  • Kleczkowo (1 poł. XVI w. – utrata w XVI w.)
  • Kozłów (1526–1576)
  • Miastków Kościelny (1472–1576)
  • Ostrołęka (1436 - XVI wieku)
  • Pacyna (1509– ok. 1579)
  • Raszyn (1549, prawa miejskie nie zrealizowane)
  • Skrzeszew (1724–?)

Miejscowości na Mazowszu, które utraciły prawa miejskie wskutek potopu szwedzkiego

Przykładem takiej miejscowości jest Buraków, który był miastem w latach 1636–1656. Obecnie miejsce to stanowi część Łomianek w powiecie warszawskim zachodnim.

Miejscowości, co do których nie ma jasności względem daty/okoliczności utraty praw miejskich

  • Borowie
  • Cerekiew
  • Gończyce (1738–?)
  • Kampinos (1414–1579)
  • Karniszyn (1519 – XVII wiek)
  • Kochów (1333–?)
  • Kuflew (1521–1820)
  • Łubienica (1440–?)
  • Nowe Leszno (1648–XVIII wiek)
  • Odechów (1537, na krótko w XVI wieku)
  • Oleksin (1557–?; brak informacji o realizacji przywileju)
  • Poniatowo (1520 – XVIII wiek)
  • Raźny (1425–?; brak informacji o istnieniu miasta w późniejszych źródłach)
  • Seroczyn (1548–1821)
  • Sieluń (1393–?)
  • Ślubów (1476–?; na krótko w XV wieku)
  • Trębki (wymieniane jako miasto w źródłach z lat 1525–1582)
  • Wilga (przed 1534 – połowa XVII wieku)
  • Zajezierze (1356–XVI wiek)
  • Zambski Kościelne (1428–1528)
  • Zaździerz (1356-XVI wiek)
  • Zbuczyn (ok. 1400–1750)
  • Zegrze (koniec XIV wieku – połowa XV wieku)
  • Zygmuntów (1775–1816)

Miejscowości na Mazowszu włączone do innych

  • Chodaków (1967–1976) - włączone do Sochaczewa
  • Falenica (1924–1951) - w 1951 włączona do Warszawy
  • Grzybów (1650-XVIII wiek) - zlikwidowana, obecnie to część dzielnicy Śródmieście w Warszawie
  • Jeziorna (1962–1969) - połączona ze Skolimowem-Konstancinem utworzyła Konstancin-Jeziornę
  • Skolimów-Konstancin (1952–1969) połączony z Jeziorną utworzył Konstancin-Jeziornę
  • Nowa Warszawa (1408–XVIII wiek; połączona ze Starą Warszawą stworzyła Warszawę)
  • Praga (1648–1791) przyłączona do Warszawy
  • Rembertów (1939–1957) włączony do Warszawy
  • Sendomierz (1549–1695) włączony do Mińska Mazowieckiego
  • Skaryszew (1641–XVIII wiek) włączony do Warszawy
  • Solec (1675–XVIII wiek) włączony do Warszawy
  • Stara Warszawa (ok. 1300 – XVIII wiek; połączona z Nową Warszawą, stworzyła Warszawę)
  • Tamka (1652 – XVIII wiek) włączona do Warszawy
  • Ursus, do 1954 Czechowice (1952–1977) włączony do Warszawy
  • Wesoła (1969–2002; mazowieckie) włączony do Warszawy
  • Włochy (1939–1951; mazowieckie) włączone do Warszawy

Dawne miasta na Mazowszu:

Porachunki Osobiste
Najpopularniejsze wakacyjne kierunki. Gdzie będzie najdrożej? PORACHUNKI OSOBISTE