Z miasta

Czy to tu zaczęła się Warszawa? Kontrowersyjny pomnik budzi emocje

2025-04-12 15:00

Na warszawskim Bródnie od 2014 roku stoi monument upamiętniający początki osadnictwa na terenach dzisiejszej stolicy. Pomnik ten jednak budzi kontrowersje - zarówno w kwestii historycznej wiarygodności, jak i walorów estetycznych.

Spis treści

  1. "Tu zaczęła się Warszawa" - czy to fakt?
  2. "Betonowy potworek" - internauci ostro o pomniku na Bródnie
  3. Pomnik na Bródnie - ile kosztował? Kto go postawił?
  4. Pomnik z kadłubem statku i kotwicą na Bródnie

"Tu zaczęła się Warszawa" - czy to fakt?

Na Bródnie, przy ul. Malborskiej, tuż obok Kanału Bródnowskiego, w 2014 roku stanął wyjątkowy pomnik. Upamiętnia on prapoczątki stolicy i z dumą informuje, że to "tu zaczęła się Warszawa".

Pomnik składa się z dwóch elementów: otoczonej kolistą ścianą baszty usytuowanej centralnie na pagórku, symbolizującym kultowy kurhan oraz położonego bliżej kanału obiektu przypominającego kadłub statku tudzież barki. W specjalnym prześwicie wbudowano tam kotwicę, mającą symbolizować żeglugę śródlądową.

Na tablicy wmurowanej w monument możemy przeczytać skrótowo opisane losy staropolskiej osady, która istniała na tym terenie w X wieku. Znajdujący się tu gród miał pełnić funkcje obronne. "Bródno Stare" należy niewątpliwie do najstarszych udokumentowanych terenów osadniczych znajdujących się w granicach współczesnej Warszawy.

Sęk w tym, że Bródno jest częścią stolicy Polski dopiero od 1951 roku. Wcześniej była to podwarszawska wieś. Zatem słowa "Tu zaczęła się Warszawa" zawarte na pomniku nie są zbyt konkretne, bo mogą sugerować, że to właśnie w tym miejscu należy upatrywać prapoczątków miasta Warszawa, co nie jest zgodne z prawdą historyczną.

Warszawa rozwinęła się bowiem na lewym brzegu Wisły, na terenie obecnego Starego Miasta i przez kolejne stulecia rozwoju wchłaniała sąsiadujące z nią miejscowości po obu brzegach rzeki (w tym Bródno Stare). W efekcie osiągnęła dzisiejszą powierzchnię, która stale ulega przeobrażeniom (np. w 2002 do miasta przyłączono, jako kolejną dzielnicę, Wesołą).

"Betonowy potworek" - internauci ostro o pomniku na Bródnie

Wątpliwości budzi nie tylko prawda historyczna pomnika na Bródnie, ale również jego estetyka. "Wygląda jak stara opuszczona toaleta publiczna", "przypomina miejski szalet bardziej niż pomnik", "Prawdziwy betonowy potworek", szpetne i niezgodne z wiedzą historyczną" - piszą rozżaleni internauci w komentarzach.

Pomnik na Bródnie - ile kosztował? Kto go postawił?

Zwróciliśmy się do dzielnicowego ratusza z prośbą o komentarz w sprawie tego - dość enigmatycznego - pomnika, o którym w sieci nie ma zbyt wiele pewnych informacji. Okazuje się, że powstał on w latach 2013-2014 jako część większej inwestycji, a więc skweru przy ul. Malborskiej 16 realizowanego w ramach koncepcji zagospodarowania terenu wraz z elementami małej architektury, upamiętniającymi historię północno-praskiego osadnictwa.

Inwestycja została zrealizowana przez Urząd Dzielnicy Targówek m.st. Warszawy w ramach zadania inwestycyjnego pn. „Zagospodarowanie terenów zielonych wzdłuż Kanału Bródnowskiego wraz z budową zbiornika retencyjno-rekreacyjnego”.

Całkowity koszt realizacji skweru, pomnika oraz towarzyszącego mu ciągu pieszo-rowerowego do ul. Kondratowicza wyniósł 1 548 789,13 zł. Środki na ten projekt zostały przekazane przez Biuro Ochrony Środowiska m.st. Warszawy.

Pomnik z kadłubem statku i kotwicą na Bródnie

Pomnik przy ul. Malborskiej z pewnością jest potrzebny, bo upamiętnia ważny fakt lokalnej historii, kształtując jednocześnie świadomość dzisiejszych mieszkańców tych okolic - często przybywających do Warszawy z innych części kraju. Jednak niewątpliwie treść zawarta na pomniku może budzić emocje i być postrzegana jako nieprecyzyjna.

Zobacz kontrowersyjny monument na zdjęciach:

To najsłynniejsza toaleta w Polsce. Droga z trocin pochłonęła fortunę!
Polska na ucho
Na końcach świata