Z regionu

To najbardziej romantyczna wieś na Mazowszu. Z jej nazwą związana jest legenda

2025-06-10 21:43

Która miejscowość w woj. mazowieckim jest najbardziej romantyczna? Gdy weźmiemy pod uwagę samą nazwę, w rankingu tym bez wątpienia wysokie miejsce zajmie wieś Całowanie w powiecie otwockim, nieopodal której znajduje się zresztą Bagno Całowanie. Dlaczego osada nazywa się tak nietypowo? Poza dość prozaicznym wyjaśnieniem tłumaczyć może to również wyjątkowa legenda.

Wieś Całowanie - skąd wzięła się jej nazwa? Historia

Aby dojechać do wsi Całowanie z Warszawy, należy spędzić w samochodzie około godziny. Miejscowość bez wątpienia wyróżnia się na mapie swą wyjątkową nazwą, o której wspominano w artykule pt. "Nazwy miejscowości. Nowa Wieś między Florencją a Syberią", opublikowanym w miesięczniku "Mazowsze serce Polski" w 2021 r.

- Nazwa ta pochodzi od pobliskiego Bagna Całowanie. W jego okolicy - według miejscowej legendy - rosła paproć zwana nasięźrzałem pospolitym, przy pomocy której (zerwanej o północy) panny zwabiały kawalerów - wyjaśnił na potrzeby tekstu ówczesny dyrektor Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie Robert Zydel.

Nieco inne, bardziej prozaiczne wyjaśnienie nazwy wywnioskować można z tekstu o wsi autorstwa Mariusza Laseckiego. Z noty, którą opublikowano na stronie internetowej gminy Karczew, dowiadujemy się bowiem, że osada była dziedziczną wsią rodziny Całowańskich. Już w XVIII ws. Całowanie przejęli Bielińscy, a po nich Aleksander Potocki. "Majątek następnie został zakupiony przez Karola Drewitza, rodowitego Niemca. Jego syn i następca, Teodor Drewitz urodził się w 1877 r. w Całowaniu i uważał się za Polaka. Pomagał pogorzelcom z Piotrowic w 1939 r., a potem nie chciał współpracować z Niemcami. Za to został przez nich aresztowany i zamordowany" - czytamy.

Warto zaznaczyć, że już po wojnie w Całowaniu rozpoczęły się intensywne i owocne badania archeologiczne, co przyniosło miejscowości znaczący rozgłos. Zgodnie z wynikami Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 r. wieś zamieszkuje ok. 700 osób. Jej sołtysem jest Joanna Michalak.

Atrakcje wsi - spacerem przez Bagno Całowanie

Najciekawszą atrakcją turystyczną okolic miejscowości jest bez wątpienia sąsiednie Bagno Całowanie, położone na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego. To zresztą od nazwy opisywanej wsi ma pochodzić nazwa kompleksu torfowisk. Teren jest ostoją dla wielu gatunków ptaków, również tych zagrożonych. Wyróżnia się też bogatą florą.

Krajobraz dopełniają wydmy - największą z nich jest Pękatka. To na niej w latach 60. zlokalizowane było stanowisko archeologiczne, na którym odkryto najstarsze na Mazowszu ślady osadnictwa, sięgające epoki kamienia. "W okresie paleolitu (ok. 13 tys. lat temu) na Pękatce obozowały grupy koczowników podążających za stadami reniferów. Prehistoryczni łowcy budowali małe obozowiska składające się z jednego lub dwóch szałasów ze skór reniferów. Obecnie zasięg rodzaju Rangifer obejmuje głównie zbiorowiska tundrowe, jednak w przeszłości renifery regularnie migrowały na południe - między innymi na obszar obecnego Bagna Całowanie, aby spędzić tu okres zimowy" - przekazali na swej stronie internetowej przedstawiciele Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych.

Warto zaznaczyć, że odwiedzający Bagno Całowanie aktywni turyści mogą skorzystać ze ścieżki przyrodniczej "13 błota stóp". Częściowo składa się ona z liczącej ponad 600 m długości drewnianej kładki oraz wieży widokowej, z której zainteresowani mogą obejrzeć krajobraz torfowiska.

Plac Centralny w Warszawie gotowy
Człowiek z Bliska
27.02.'25 Jak zaplanować wakacje?M.Piotrowski